Đó là nói ngoài xã hội, ngay trong học đường, nơi mà họ thường chung sống với bao giáo viên, giáo sư, giảng sư, bè bạn, họ vẫn nhát. Muốn nên người, con người phải được giáo dục vừa xác vừa hồn, phải được phát trinh con người cá nhân và con người xã hội. Còn trong xã hội? Họ cũng thấy bao kẻ xung quanh không ăn thua gì với họ.
Aristote nói: không tuổi nào bạo dạn bằng tuổi xuân? Mà trong tuổi xuân, bạo dạn nhất là tinh thần cho tất cả những gì đã có, đang có đều là cỏ dại phải phát sạch. Lý tưởng trong lãnh vực nầy của họ là vai u thịt bắp. Tính làm cho to đòi nhiều nghị lực thì không nên tính với họ đ ành rồi.
Tâm trí tưởng vậy nhưng chân họ còn dính trái đất và nhiều tham vọng cứ bao vây họ. Trong các môn nầy họ thấy hình ảnh con người lực sĩ, trẻ đẹp, lý tưởng của họ. Cũng bởi ngọn lửa ái tình gào thét trong tâm não, bạn trai hay sưu tập các hình mỹ nhân, hình giai nhân lõa thể ở các bìa báo, ở những sách kiêu dâm để dán cùng phòng họ ở, hay để ngăn trong sách học.
Đây có thứ tình thương tâm đối với kẻ mà thân xác xem ra yếu đuối hơn mình. Ơû trên có chỗ tôi nói họ mơ mộng. Có dè đâu cõi lòng bạn trai nào cũng mang nặng bầu tâm sự cần được am hiểu dẫn dắt.
Tôi biết được nhiều trung học sinh chuyên môn trốn học, chép khóa của giáo sư cho về để mốc, thi rớt lên rớt xuống mà ngày tới tối cứ xây mộng vàng làm lớn. Hễ thấy ai không tin là họ bất mãn, thấy ai phòng họ chỉ trích. Thay vì gây niềm vui cho tuổi xuân, người ta khiến họ cưu mang những sưu tầm, hối tiếc suốt đời.
Nùi giẻ lau ván treo kế khăn lông. Người mẹ mặc nhiên yêu con: nhận hòn máu đầu tiên của con, cưu mang con tận cung lòng. tính cứng cỏi nầy không có gọng kềm đức tự chủ người nam khó giấu nó lắm.
Cha đánh má, chị hay em gái buồn khóc, còn họ can thiệp, lên tiếng trách cha. Nhưng, thưa bạn, chuyện đâu còn có đó và chuyện đâu rồi cũng vào đấy. Cũng có những người bị hư đốn bởi hoàn cảnh.
Vậy thưa bạn, sau khi nghiên cứu những nét đại cương về tâm lý của một số bạn trai ở khác hoàn cảnh xã hội ta thấy, cách chung thì bạn trai vẫn có những điểm tâm lý gốc của phái nam, nhưng vì lý do nào đó có một hoàn cảnh sống đặc biệt, thì họ lại có những khía cạnh tâm lý riêng. Các lối bôi lọ cho nó là vô tình chà đạp nhân cách con người và làm nổi bật căntính thú vật trong con người ra cách trân tráo. Nói chuyện với ai họ không tin kẻ khác giúp đỡ họ được ý kiến nào hay, còn sợ tâm sự của mình đem rao bán nữa.
Làm sao? Thưa bạn, trong nhâït ký của bạn trai được nhiều bức tâm thư như vậy? Vào hoa niên, nhiều bạn trai hay giỡn ái tình quá. Nhà giáo dục muốn thành công phải khai thác cátính ấy. Nếu phải phân tích chất ghen giữa hai phái thì có lẽ người ta thấy cách chung có chỗ khác biệt này là ở bạn gái sự ghen nhiều thâm độc hơn.
Cửa đời họ khép lại vì tâm hồn mất diễn cảnh. Người muốn cho hai phái cộng tác với người trong việc phổ truyền sự sống. Họ có tình cảm với đứa bé vì đứa bé có nhan sắc tự nhiên, đơn sơ, có duyên dáng thành thực.